HEZEKİEL

Yazar

William MacDonald

Bu kitap, Tanrı Sözü’nün zenginliğini açık ve kolay anlaşılır hale getirmek için hazırlanan bir Kutsal Kitap yorumudur. Samimi, saygılı, adanmış ve ilmi bir şekilde yazılmıştır. Kişisel tapınma zamanlarınızda ve grupça yapılan Kutsal Kitap çalışmalarınızda kullanmak için uygun bir seçenektir.

This is a Bible commentary that makes the riches of God’s Word clear and easy for you to understand. It is written in a warm, reverent, and devout and scholarly style. It is a good choice for your personal devotions and group Bible study.

© 1995 by William MacDonald, Believer’s Bible Commentary
Christian Missions in Many Lands, Inc.
PO Box 13, Spring Lake, NJ 07762
USA
— All Rights Reserved —

Giriş

“Hezekiel’in ilk bölümünden son bölümüne kadar, sürekli Rab Tanrı’nın egemenlik ve yüceliğine ilişkin üstün bir düşünceden söz edilir. İnsanların kabaca, bağırıp çağırarak söyledikleri iddialar, bu gerçeğin işitilmesini engelliyor gibi görünmesine rağmen Rab, İsrail’in ve dünya uluslarının ilişkilerinde egemendir. Tanrı, egemen iradesiyle yaşamlarımızda ve yeryüzünün dört bir bucağında yüceltilmeyi tasarlamıştır.” — Charles Lee Feinberg

I. KUTSAL YAZILAR’DAKİ YERİ

Hezekiel’in milyonlarca kişi tarafından bir Kutsal Kitap karakteri olarak tanınmasını, “Hezekiel tekerleği gördü” ve “kuru kemikler” adlı zencilere özgü ünlü ilahilere borçluyuz. Hezekiel Kitabı, anlaşılması zor bir kitaptır. Bu nedenle kesinlikle Hıristiyanlar’ın tövbe ettikten sonra okumaları gereken ilk kitap değildir. Yine de en azından, edebiyatla ilgilenen bazı kişiler bu peygamberin dikkat çekici üslubu nedeniyle Kutsal Kitap’a ilgi duymuşlardır.

Hezekiel’e ilişkin sıra dışı nokta (Yeremya, Yeşaya ve Kısa Peygamberlik Kitapları’nın çoğundan farklıdır), onun yargıyı değil, Tanrı’nın halkını teselli etmesini vurgulayışıdır. Hezekiel, Babil yakınlarında eski bir tür toplama kampı olan Kevar Kanalı kıyısında, sürgündeki Yahudiler’i teşvik etmek için önbildirilerini yazdı.

II. KİTABIN YAZARI

Hezekiel (Tanrı güçlendirir ya da Tanrı tarafından güçlendirilmiş olan anlamındadır), Yeruşalim yıkılmadan on bir yıl önce ikinci tutsak grubuyla Babil’e götürülenler arasındaydı.

1920’lere kadar, Hezekiel’in önbildirileri akılcı eleştirmenlerin “makasından” büyük ölçüde kaçabilmiştir. Bu durum, Hezekiel’in yazarlığı ve yazının geleneksel tarihini inkâr eden teoriler ortaya atarak hızla işe girişen bazı liberaller tarafından üzüntüyle karşılanmıştı.

Aslında, kitabın Buzi oğlu kâhin Hezekiel adında şair bir peygamber tarafından yazıldığını savunan eski ve evrensel Yahudi-Hıristiyan görüşü, güçlü bir savunmaya sahiptir ve eleştirileri en iyi şekilde yanıtlar. ¹

Aşağıda, kitabın tek yazar tarafından yazıldığını kanıtlayan John B. Taylor’un altı görüşü özetlenmiştir:

1. Kitap, başından sonuna kadar, yerinde bir etki oluşturarak süreklilik gösteren biçimde yazılmıştır.
2. Kitapta hep aynı mesaj görülür: Yeruşalim’in düşüşü ve tapınağın yıkılması.
3. Üslubu ve dili, özel deyimlere yer vererek değişmezlik gösterir. (“İnsanoğlu”, “Rab bana şöyle seslendi”, “Rab olduğumu herkes bilecek” ve “Rab’bin yüceliği”).
4. Hezekiel Kitabı, Uzun Peygamberlik Kitapları (Bk. Yeşaya ve Yeremya) arasında, tarih sırasına göre düzenlenmiş benzersiz kesinlikte bir ardıllığa sahiptir.
5. Birinci tekil şahıs fiilinin sürekli kullanımı, kitaba farklı bir otobiyografik iskelet sağlar. Yazar, Hezekiel 1:3 ve 24:24’de Hezekiel olarak tanımlanır.
6. Kitap boyunca Hezekiel’in kişilik ve karakteri tutarlıdır. Bu tutarlılık Hezekiel’in gayreti, simgesel anlatıma duyduğu sevgi, ayrıntılara duyduğu ilgi ve Tanrı’nın yücelik ve üstünlüğüne olan hayranlığıyla ifade edilmiştir. ²

III. TARİH

Hezekiel önbildirilerini titizlikle tarihlendirmiştir. İlk önbildirisi (1:2) Yehoyakin’in sürgündeki beşinci yılında gelmiştir (İ.Ö. 583); sonuncu önbildirisi ise İ.Ö. 571 tarihini taşımaktaydı (29:17). Bu nedenle, görevi en az yirmi iki yıl sürmüş olabilir. Eğer bir kâhin olarak görevine otuz yaşında başladıysa, peygamberlik hizmetini tamamladığında elli yaşın üzerinde olması gerekir.

IV. ÖN OLAYLAR VE KONULAR

Hezekiel, sürgündeki halkına verdiği hizmeti, tutsaklığın ilk yirmi yılında gerçekleştirdi. Boş bir umutla Yeruşalim’e dönmeyi bekliyorlardı, bu nedenle onlara önce Rab’be dönmeleri gerektiğini öğretti.

Hezekiel’in önbildirisi üç kısma ayrılır. İlk kısımda, Yahuda’nın günahları anlatılır. Tanrı’nın, halka ve başkente yıkım göndereceği konusunda uyarılırlar. Bütün bunlar sıra dışı görüm ve simgesel olaylarla ifade edilir. Tanrı’nın huzurunun bir betimlemesi olan parlak bir bulutun tapınağın üzerinden ayrılmadığı görülür, sonra istemeyerek ayrılması izlenir. Bunun anlamı Tanrı’nın, günahları nedeniyle artık halkının arasında kalamayacağı ve yargı kılıcının yakında kirletilmiş tapınağın üzerine ineceğidir. Rab’bin yüceliği, Hezekiel Kitabı boyunca işlenen anahtar düşüncelerden biridir.

İkinci kısımda, Yahuda’nın komşuları, putperestlikleri ve Tanrı halkına zalim davranışları nedeniyle yargılanırlar. Bu komşular Ammonlular, Moavlılar, Edomlular, Filistliler, Surlular, Saydalılar ve Mısırlılar’dır.

Son kısımda Hezekiel, yenilenmeden ve bütün ulusun –hem İsrail hem Yahuda– bir araya getirilmesinden söz eder. Halk günahlarından tövbe ettiğinde, Tanrı Kutsal Ruhu’nu içlerine koyacaktır. Mesih halkına gelecek ve onların son düşmanlarını yok edecektir. Tapınak yeniden bina edilecek ve Rab’bin yüceliği tapınağa geri dönecektir. Bu önbildiriler henüz gerçekleşmemiştir, ama Mesih’in yeryüzündeki bin yıllık egemenliği döneminde gerçekleşmeyi dört gözle beklemektedirler.

Diğer pek çok peygamberlik kitabı gibi Hezekiel de bütünüyle tarih sırasına göre düzenlenmemiştir; yine de bu konuda Yeşaya ve Yeremya’dan daha ileridedir. Pek çok bölümün başlangıcında verilen tarih ve zaman dönemlerine dikkat etmeliyiz. Albert Barnes, önbildirileri tarih sırasına uygun olarak şöyle düzenlemiştir:

Önbildiriler, tarihler aracılığıyla çeşitli bölümlerin önüne konan gruplara bölünmüştür ve tarihsiz olan bu önbildirilerin son verilen tarihle aynı zamanda söylendiğini varsayabiliriz.

Hezekiel’in, Babil ve Yahuda arasındaki uzun yol boyunca Tanrı’nın sözünü iletme yeteneği konusunda, Daily Notes of the Scripture Union’da şöyle yazılıdır:

Bu kitabın içerdiği sorunlardan biri, Hezekiel’e verilen görevin Yeruşalim’den uzakta yaşayanlara bildirilecek oluşudur; çünkü kendisi Babil’de sürgündedir. Öyle anlaşılıyor ki, ülkelerinden sınır dışı edilenler, anavatanlarıyla iletişim kurmakta özgür bırakılmışlardı. Bir ulak, Hezekiel’in simgesel eylemini, belleğinden silinebilecek sözlü ya da Babilli yetkililerin dikkatini çekebilecek yazılı bir bildiri yerine, kendi sözleriyle daha kolay tanımlayabilirdi.