9:1-6 Avimelek (Babam kraldı), Gidyon’un oğullarından biriydi. Bir hakim değildi, ama zorla tahta geçmişti. İsrail’i uygun olmayan bir yetkiyle yönetmeyi tasarlıyordu. Egemenliğini tehdit edenleri yok etmek amacıyla, Yotam dışındaki tüm erkek kardeşlerini öldürdü. Şekem’deki saygısız ve umursamaz akrabaları aracılığıyla, o bölgenin halkını kendisini kral olarak kabul etmeleri için ikna etti. Gidyon’un 70 oğlu olduğundan (2. ayet) ve hepsi öldürülmediğinden, 5. ayetteki 70 rakamı ortalama bir rakam olmalıdır. 9:7-15 İncil’in ilk dört bölümünde birçok benzetme ya da daha derin anlam ifade eden öyküler bulunur. Eski Antlaşma’daki birkaç benzetmeden birini burada aktarıyoruz. Jensen bu konuda aşağıdaki yorumu yapar:
9:16-21 Yotam daha sonra halka cesaretle, eğer erkek kardeşlerini öldürmekle adil davrandıklarına inanıyorlarsa, yeni kralları Avimelek’le sevinebileceklerini duyurdu. Ama eğer doğru davranmadılarsa, Şekemliler ve Avimelek savaşarak birbirlerini yok etmeliydiler. 9:22-33 Zaten böyle de oldu. Üç yıl sonra Tanrı, Avimelek ve Şekemliler arasına nifak soktu. Tanrı kötünün kaynağı değildir, ama kötüye izin verir. Hatta bunu kötü insanlarla ilgili planları için kullanır (1Sa.16:14; 1Kr.22:19-23). Şekemliler, Şekem yakınlarındaki ticaret yollarında yolculuk edenleri soydular, böylece Avimelek’i, topladığı vergilerden yoksun bıraktılar (25. ayet). Ebet oğlu Gaal, ekin festivalini Avimelek’e karşı bir ayaklanma başlatmak amacıyla kullandı: “Avimelek kim ki, biz Şekem halkı ona hizmet edelim?” Avimelek’in Şekem’deki kukla valisi Zevul, Avimelek’e gizlice suikastı haber verdi ve ona, sabah kente karşı yürüyüşe geçmesini öğütledi. 9:34-40 Gaal sabah olunca kent kapısına gitti. Dağların tepesinden aşağı inen insanlar (Avimelek ve adamları) gördüğünü düşündü. Zevul gördüklerinin dağların gölgesi olduğunu söyledi. Avimelek için zaman kazanmayı umuyordu. Gaal sonunda onların gerçekten insan olduklarının farkına vardı. Farklı bir yönden gelen ikinci bir grup onlara eşlik etmekteydi. Sonra Zevul onu, egemenliğini küçümsediği Avimelek’le savaşmaya davet etti. Gaal ve yasadışı kişilerden oluşan grubu düşmanla savaştığında, adamlarının çoğu öldü ve kendisi de kısa süre içinde kentten kovuldu. 9:41-44 Avimelek, Aruma yakınlarında kamp kurduğunda, Zevul, Baal ve kardeşlerini Şekem’den kovdu. Ertesi gün Şekemliler çalışmak için tarlaya gittiler (Belki de ölen kişilerden ganimet toplamayı tasarlıyorlardı). Avimelek bunu duyduğunda adamlarını üç gruba ayırdı ve bir tuzak kurdu. Gruplardan ikisi Şekemliler’in üzerine saldıracak, üçüncü grup ise kente geri çekilmelerine engel olacaktı. Plan başarıyla sonuçlandı. 9:45 Bir gün savaştıktan sonra kent düştü. Halkın tümü kılıçtan geçirildi. Kent yıkıldı ve kentin üstüne tuz serpildi (Tuz serpilmesi salgın hastalığı önler. Bu, Avimelek açısından simgesel bir eylemdi; yerin sonsuza kadar kısır ve tuzlu kalmasındaki kararlılığını ifade ediyordu.) 9:46-49 Yakınlarda, ElBerit Tapınağı’nın bulunduğu yerde Şekem Kulesi vardı. Kuledeki halk tapınağın geniş bir odasında saklanmıştı. Avimelek ve adamları Salmon Dağı’nın yanındaki ormandan dallar kesip kuleyi ateşe verdiler. Kuledeki 1000 kadar kadın, erkek yanarak öldü. 9:50-57 Teves’i ele geçiren Avimelek, kendi sonunu hazırladı. Birçok kişinin sığındığı bu kuleye saldırdığında, bir kadın değirmenin üst taşını Avimelek’in kafasına attı. Ciddi biçimde yaralanan Avimelek, adamlarından birine bir kadın tarafından öldürüldüğünün söylenmesi yerine, kendi adamı tarafından öldürüldüğünün söylenmesini istedi. Böylece Yotam’ın önceden bildirdiği gibi, karaçalı yutulmuş oldu. Adaletin, cezayı suça uydurmak gibi kendine özgü bir yöntemi vardır. Avimelek kendi kardeşlerini bir taşla öldürmüştü (5. ayet). Şimdi ise bir taş, onun kibirli başını ezmişti. Şiddet kullanarak yaşayanlar aynı şekilde öleceklerdir. |
Kutsal Kitap
1 Yerubbaalın oğlu Avimelek, dayılarının bulunduğu Şekem Kentine giderek onlara ve annesinin boyundan gelen herkese şöyle dedi: |
1. Jensen, Judges/Ruth, s.49.