Ester 3

III. YAHUDİLERİN YOK EDİLMESİ İÇİN TASARLANANLAR (3, 4. Bölümler)

A. Haman’ın Kral İle Konuşması (3. Bölüm)

3:1   “Bu olaylardan sonra” sözcükleri, 2 ve 3. bölümler arasında beş yıllık bir zaman aralığı olduğunu belirtir. Ester’in dramındaki son önemli figür, 1. ayette ortaya çıkar. Hammedata’nın oğlu Haman’ın neden yüksek bir göreve atandığını bilmiyoruz, ama sonraki tarihler bu olayın ardında, kralın evini Şeytan’ın yönettiğini açıklar. Haman bir Agaklı’ydı; Amalekli kralların soyundandı (Agak bir kraliyet unvanıydı). Rab, Amalekliler’e karşı sürekli savaş ilan etmişti (Çık.17:8-16). Ester Kitabı, bu savaşta kaybedilen son çarpışmayla ilgilidir (aynı zamanda bk. 1Sa.15:32; 30:1-10; 1Ta.4:43).

3:2-6   Kralın buyruğu üzerine, kraldan sonra gelen en önemli kişi olan Haman’ın önünde herkes eğilip yere kapanırdı. Ama Mordekay, yalnızca bir insan, özellikle bir Amalekli olan bu kişinin önünde eğilmeyi reddetti. İnsanlardan değil, Rab’den korkuyordu. Musa’nın yasası, yetki sahibi olanlara saygı gösterilmesini yasaklamıyordu, ama ancak Tanrı’nın önünde tapınılmasını buyuruyordu. Doğu krallıklarında, kralın önünde bu tür tapınmalar talep edilirdi. Mordekay’ın görevlileri, Haman’ın gözünde lütuf bulmak için bu durumu Haman’a bildirdiler. Haman çok bencil biriydi ve Mordekay’ın herkesin önünde sergilediği saygısızlık onu çok öfkelendirdi. Yalnızca Mordekay’ı cezalandırmak yerine, tüm Yahudiler’i yok etmek için kurduğu bir planı harekete geçirdi!

3:7-11   Haman’ın ilk adımı, kitle katliamı için uygun bir zaman kararlaştırmak üzere kura çekmekti. Rastlantısal gibi görünsede, kura on ikinci aya düştü. Birinin söylediği gibi, “Batıl itikatlar, tanrısal arabaların tekerleklerine zincirlidir.” Tanrı, Haman’ın planına engel olmak için yeterli zamana izin verdi. “İnsan kura atar, ama her kararı Rab verir” (Sül.16:33). Haman bundan sonra, Yahudiler’in krallık için bir tehlike oluşturduklarını söyleyen, tahrik edici bir raporla krala yaklaştı. Yahudiler’in ortadan kaldırılmalarını buyuran bir fermanın yayınlanması için ısrar etti. Med ve Persliler’in yasalarına göre bu ferman, bir kez yayınlandıktan sonra, asla değiştirilemez ve geri alınamazdı. Bu ısrarlı tutumuna teşvik olarak kraliyet hazinelerine 345 ton gümüş ödemeyi önerdi. Kralın Yunanistan’daki kayıpları nedeniyle, Haman’ın bu sunusu kral için önemliydi. Ahaşveroş ölüm fermanını mühür yüzüğü ile mühürledi ve binlerce masum erkek, kadın ve çocuğun, Haman’ın kibir sunağında kurban edilmelerine karar verdi. 11. ayetin anlamı katliamdan ele geçen paranın Haman’a ait olacağıdır.

3:12-15   Ölüm buyruğunun kopyaları on ikinci ayın, on üçüncü günü tüm Yahudiler’in bir günde öldürülüp yok edilmesini içeriyordu. Ahaşveroş ve Haman hallerinden hoşnut olarak sarayda içki içtiler, ama kentte büyük bir karışıklık vardı. Irving Jansen bu konuda şu yorumu yapar:

3. bölümün son ifadesi önemlidir: “Sus halkı şaşkınlık içindeydi.” Yalnızca Yahudiler değil, Yahudi olmayanlar da bu vahşi despotluğa karşı tepki gösterdiler. Kitleler bazen hatalı olabilir, ama her zaman hata yapmazlar. Burada kral ve görevlisinin yetkileri büyüktü, ama onların bu hatasına katılan hiç kimse yoktu. Tüm halk –uluslar ve bireyler– en yüksek yetki olan Tanrı’yı tanımalıdır. Kralın buyruğu yayınlandı ve gönderildi, ama son sözü krallar Kralı söyler. ¹